Robotlar Ürkütücü Bir Hal Almaya Başladı; Korkalım mı?


Dijitaller ailesinden hepinize merhaba 🙂
Robotlar ve Robotik terimlerini aslında hepimiz duymuşuzdur. Robotlar konusunda sayısız filmler , çizgi filmler, animeler yapılmış ve yapılmaya devam ediyor. Gerçek dünyada ise bir yerde, birileri o robotları geliştirmeye devam ediyor. Gelecekte akıllı robotlar dünya için belki de en büyük yarar yada belki de insanlık için en büyük zarara dönüşebilme potansiyeli bulunuyor. Zira bu yazıda bahsettiğimiz robotlar tam olarak insansı robotlar olacak. Yani konunun bir yerinde ‘’insan’’ ibaresi geçiyor. İnsan var ise zarar verme potansiyeli her zaman vardır.
Bu yazımızda amacımız sizi korkutmak değil. Biraz hayal, biraz bilgi vererek bir şeyler anlatabilmek. Bunu yapmadan önce robot ve robotik kavramlarına bakmamız gerekiyor.

Öncelikle Robot Nedir?

Robot, otonom yada önceden programlanarak yönetilen ve yararlı bir amaç için iş ve değer üreten karmaşık makinelerdir. Robotları geliştirebilmek için makine mühendisliği, uçak mühendisliği, uzay mühendisliği, elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, mekatronik mühendisliği ve kontrol mühendisliğinin yanında yazılım ve algoritma bilgisi de çok önemli bir rol oynuyor.
İlk Robot kelimesinin kullanımı ise bundan çok da uzak bir tarihi değil, oldukça yakın bir tarihi işaret ediyor. Karel Čapek‘in 1920’de yazdığı ünlü R.U.R.(Rossum’s Universal Robots-Alemşumul Suni Adamlar) kitabında ilk defa robot kelimesinin kullanımı söz konusudur

Ama Konu Robotik

Yazının başında da dediğimiz gibi bu yazı insansı robotlar üzerinde olacak yani Robotik kavramı. Robotik biliminin amacı insanların yerini tamamen alabilecek yada bazı yönlerini devralan makinelerdir. Robotik biliminin en önemli isimleri Ktesibius ve  El-Cezeri’dir. Çağlarını aşan bu bilim insanları Sibernetik alanının da öncüleridir.

Robotik biliminde yazılım çok önemlidir zira siz insanın yerini alacak bir şey geliştirmek istiyorsanız eninde sonunda olaya ”zeka” faktörünü eklemek zorundasınız, yani yapay zeka. O halde bizim konumuzda bahsettiğimiz robotun tanımı tam olarak şu oluyor;
Çevresini algılayan, algıladıklarını yorumlayan, bunun sonucunda karar alan (yapay zeka), karar sonucuna göre davranan, eylem olarak hareket organlarını çalıştıran veya durduran elektro mekanik vücut.

Neden Korkalım ?

  • 0- Bir robot insanlığa zarar veremez veya hareketsiz kalarak insanlığın zarar görmesine izin veremez. (Bu yasa, sonradan “Sıfırıncı Yasa” olarak eklenmiştir.)
  • 1- Bir robot, 0. kuralla çelişmediği sürece, hiçbir şekilde insanoğluna zarar veremez veyâ pasif kalmak suretiyle zarar görmesine izin veremez.
  • 2- Bir robot, 0. ve 1. kurallarla çelişmediği sürece, kendisine insanlar tarafından verilen komutlara itaat etmek zorundadır.
  • 3- Bir robot, 0., 1. ve 2. kurallarla çelişmediği sürece, kendi varlığını korumak zorundadır.

Bu maddeler ünlü  Isaac Asimov‘un robot yasasıdır. Bu yasalara göre elbette korkmamıza yada telaşa mahal yok. Ancak bu yasaların robota eklenmediğini veya bir şekilde robotun kendi bilinci ile bu yasalara uymayı reddettiğini düşünelim. Bu robotun elleri ve parmakları olduğunu, ona kötü davranıldığını ve hemen önünüzdeki sehpanın üzerinde de bir silah olduğunu düşünün. Korkmayı boş verin; Beşinci kattan aşağı atarsınız kendinizi.

Teoride baktığımızda 2040-50’li yıllarda bir bilgisayarın işlem gücünün beynimizi aşacağını varsayıyoruz. Gerçekten bir yapay zeka, bir yapay ağ oluşturmanın ise eşiğindeyiz. Öte yandan Boston Dynamics gibi gerçekten robotik alanında çığır açan firmalar da var.
Üstelik robotların son 15 yılda inanılmaz bir hızla geliştiğini de biliyoruz. Bunu size uzun uzadıya elbette anlatabilirim ama sadece iki tane gif paylaşarak anlatmayı tercih ediyorum; 2005 yılındaki ASIMO ve şimdiki Handle.

 
 
 
 
 
İki robot arasında sadece 12 yıl gibi çok kısa bir süre var. Ancak aradaki gelişme inanılmaz bir boyutta.
Boston Dynamics firmasının özellikle 2014’ten buyana inanılmaz robotlar geliştirdiğine şahit olduk. Saatte 80 kilometre koşabilen bir çita robot, insansı robotları Atlas bunlara örnek verilebilir. Ve son olarak yukarıda sağdaki Handle adındaki ürkütücü robot.
Tek eksikleri ise birer insansı zekaya sahip olmamaları. Ancak bu halleri bile ürkütücü olabilirler. Örneğin bir robot ordusu ilk akla gelen olabilir. Veya bu robotun işinizi elinizden alması da bir örnek olabilir. Hatta daha ileriye gidiyorum ve bunun olacağından da eminim; Gelecekte sevdiğiniz kişiyi bile elinizden alabilirler.

1960’lı yıllardan beri hayatımızın her alanına girmeyi öyle yada böyle başaran robotların bir sonraki adımı olan insansı robotların hacklenme tehlikesi ise çok daha kötü bir senaryo doğurabilir.

Türkiye’de Robotik

Türkiye’de robotik alanında çalışan firma sayısı bence oldukça az. Bunlara ASELSAN, TAİ, AKINSOFT örnek verilebilir. Alandaki en büyük eksiklikler ise üniversite ve lise düzeyinde bulunuyor. Çoğu üniversitede robotik konusunda çalışmalar yapılmamakta. Özel şirketleri bırakın küçük girişimlerde pek söz konusu değil çünkü destek veren bulunmuyor. Tabi robotik konusunun hemen arkasında yazılım ve programlama da yatmakta olduğunu ve bunlarında ülkemizde yine eksik olduğunu biliyoruz.

Son Sözler

Bir teknoloji tutkunu ve bu konuda hayal kurmayı seven birisi olarak genelde robotik alanındaki hayallerimin bir ucu kötü sonuçlanıyor. Yani aslında biraz korkuyorum. Fakat teknoloji tutkum bir adım daha önde olduğu için akıllı ve zekaya sahip robotların hayatımıza girmesini, onlarla PES 2095’i oynamak istiyorum. Belki kol bozuk esprisini bile yapabilir. Yada direk kolu alıp bana fırlatabilir…
Umarım Asimov’un yasalarının dışına çıkmazlar. Biz insanlar her ne kadar yasaların dışına çıkmayı sevsekte robotların çıkmamasını umuyorum.
Robotlar ve robotik alanında sizlerin yorumlarını son derece merak ediyorum. Düşüncelerinizi bizimle paylaşırsanız sevinirim. Hani yazımızı da paylaşsanız bizim için ayrı bir mutluluk tabi. Şimdilik iyi günler değerli Dijitaller takipçileri 🙂
(Bir iki video da iyi gider)


Teknolojiyi ve popüler kültürü takip etmeyi sever, onlar hakkında yazmayı daha çok sever. Ayrıca sizden gelen soruları da cevaplamaktan hoşnut kalır; [email protected] twitter.com/MtnAKPINAR

0 Yorum

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir