İş yerinizde gerçekleştirdiğiniz telekonferanstan evinizdeki kombinin uzaktan kontrol edilmesine kadar bir çok işlem günümüzün dijitalleşen dünyasında İnternet ağı sayesinde gerçekleşiyor. Modern teknoloji sayesinde teknik bilgiye ihtiyaç olmadan rahatlıkla bu ağa artık erişebiliyoruz.
Evimize gelen İnternet kablosu türü ne olursa olsun santrallerden sonraki bağlantıların hepsi artık fiber optik kablolar ile sağlanıyor. Fiber optik kablolar çok hızlı denilse de bir şehrin yada ülkenin iletişimini o kablolar üzerinden geçirmeye kalkınca ufak gibi gözüken sorunlar belirginleşmeye başlıyor.
Çok detaya inmeden fiber kablodan bahsedelim. Fiber optik kablolar, içinden ışığın yönlendirebildiği plastik veya cam liflerden oluşurlar. Liflerin kalınlıkları kullanılan türe göre değişse de bir insan saç telinin çapına yakındır. Bu liflerin üstünde dış etkenlerden korunması için ve dayanıklılığın daha fazla olması için koruyucu tabakalar bulunur. Fiber Optik kabloların kalınlığı içinde bulunan çekirdek (lif) sayısı ve üzerindeki korumanın kalınlığına göre değişir.
Bizi İnternete bağlayan şehirler arası erişimi sağlan fiber kabloların hatları ülkemizde büyük çoğunlukla otoban ile paralel bir şekilde ilerlemektedir. Bu kabloda oluşan bir sorunu gidermek için kısa sürede erişimi sağlarken aynı zamanda kazı masraflarının da daha az olmasını sağlar.
Ülkemizde çeşitli bölgelerde yollar çok virajlıdır. Biz örnek olarak Muğlada bulunan Sakar Geçidini ele alalım.
Haritada görüldüğü gibi bir Sakar geçidi ve benzeri yollarda bir çok viraj bulunmaktadır. Bu virajlar yolcuları etkilediği kadar fiber optik kabloların veri iletimini de etkilemektedir.
Fiber optik kablolar içinde ışık çekirdek içinde, çekirdek çevresinden yansıyarak ilerler. Bu yansımalar belli açılar ile gerçekleşir. Bu açılardan farklı bir yansıma olduğunda ışığın bir miktarı çekirdeğin içinden çıkar ve buda kayıplara sebep verir.
Kayıplar kısa mesafelerde ve düşük hızlarda bu etki hissedilmeyebilir fakat iller arası gibi uzun mesafelerde ve yüksek hızlarda günümüz teknolojilerinin limitlerini zorlanmasına sebep verebiliyor. Düz yolda aynı mesafede bükülme olmadığında 100 Gigabit veri taşınabilen iller arası kablo sisteminde virajlı olduğunda bu hız 40 Gigabite kadar düşebilmektedir.
Günümüzde firmalar bu etkiyi azlatmak için kablolara belli aralıklar ile tekrarlayıcı sistemler yerleştiriyorlar ve daha fazla çekirdeğe sahip fiber kablo kullanıyorlar. Bu sayede virajların oluşturduğu etkiden şimdilik sorun yaşamadan kullanılmaya devam ediliyor.
Fiber optik kablolardaki kayıplar sadece makalemizde bahsettiğimiz durumdan ibaret değildir. Buna benzer kayıp oluşturan birçok neden bulunmaktadır fakat bu sorunlar bakır kablodan daha yüksek miktarda veri taşımasını engellemiyor.
Gelecek yıllarda malzeme biliminin ilerlemesi ile kablo içindeki kayıpların azaltılacağı ve firmaların daha az çekirdeğe sahip kablolar ile daha yüksek hızlar verilebileceği düşünebilmektedir.
Optik kablolarda şekildeki gibi dirsekli hat çekilmez. Bu tür hatalara bağlı kayıplar daha çok cihaz içinde optik kablo döşenirken olabiliyor. Tekniğine uygun hareket etmek lazım.